تعریف ظهور در عکاسی:
با فشار دکمه ی شاتر، مقدار معینی نور در زمان مشخص به نگاتیو می رسد و تصاویری نامرئی بر روی فیلم ثبت می شود.
برای مرئی کردن این تصاویر، باید وارد پروسه ی ظهور شویم.
به آشکار سازی تصاویر نامرئی ثبت شده بر نگاتیو پس از عکس برداری، ظهور می گویند.
سابقا ظهور در تشتک هایی مخصوص انجام می شد ولی اکنون توسط تانک ظهور که مخصوص این مرحله است.
عملیات ظهور فیلم انجام گیرد.
فیلم های عکاسی رایج را باید در تاریکی مطلق به دور حلقه و قرقره ی مخصوص پیچانده و سپس درون تانک ظهور قرار دهید.
از این به بعد می توان بقیه ی مراحل ظهور را در روشنایی انجام داد.
تانک های ظهور یا از جنس پلاستیک و یا فلز می باشد ولی کار با تانک های پلاستیکی بسیار ساده تر است.
داروی ظهور:
داروهای ظهور بسیار متنوع اند و هر یک استفاده ی خاصی دارند مثلا داروهای ظهور با کنتراست کم، معمولی و بالا، دارو با وضوح زیاد، داروهای ظهور سریع و داروهای ریزدانه.
ولی معمولا فیلم با کنتراست و غلظت متعادل و معمولی ظاهر می شود.
داروهای ظهور که ترکیبی از چندین ماده ی شیمیایی می باشند، یا به صورت پودر و یا مایع غلیظ به بازار عرضه می شوند.
کار با داروهای مایع، راحت تر از نوع پودری آن است ولی به هرحال بر روی بسته های داروی ظهور، طرز کار و آماده سازی محلول ظهور کاملا توضیح داده شده است.
عوامل موثر در ظهور فیلم:
انجام عملیات ظهور، متکی بر قواعد ویژه ای است و مهم ترین آن، زمان مرحله ظهور است که بستگی خاص به عوامل زیر دارد:
1_حساسیت فیلم:
هر چه حساسیت فیلم بیشتر باشد، زمان ظهور طولانی تر است و فیلم با حساسیت کم تر به زمان ظهور کم تری نیاز دارد.
2_نوع فیلم:
سازندگان فیلم ها زمان ظهور خاصی را برای نگاتیوشان معرفی می کنند، مثلا زمان ظهور نگاتیو کداک با حساسیت 100 ASA معادل 6 دقیقه است.
ولی زمان ظهور نگاتیو آگفا با همان حساسیت 9 دقیقه است.
3_دمای داروی ظهور:
هرچه دما افزایش یابد زمان ظهور فیلم، کاهش می یابد و با کاهش دما، زمان ظهور افزایش می یابد.
البته دمای استاندارد ظهور فیلم ها، یک دمای معین است مثلا دمای استاندارد ظهور فیلم های سیاه و سفید 20 سانتیگراد است پس باید سعی شود دما در این حد باقی بماند و چناچه دما افزایش یابد غلظت و کنتراست فیلم نیز افزایش می یابد و با کاهش دما، فیلم به اندازه ی کافی ظاهر نمی شود پس باید زمان ظهور را افزایش داد.
با توجه به این که ثابت نگه داشتن دمای استاندارد در تمام مراحل ظهور، ضروری است، دقت کنید که دمای داروها و آب شستشو از 30 درجه سانتیگراد بیشتر نشود چون درصورت افزایش بیش از حد دما، امولسیون نگاتیو، نرم شده و خطر کنده شدن آن از روی پایه ی فیلم افزایش می یابد.
4_غلظت داروی ظهور:
هرچه دارو خالص تر و غلیظ تر باشد زمان ظهور کاهش می یابد و اگر دارو دارای ناخالصی باشد و یا رقیق شود باید زمان ظهور را افزایش داد. زیرا داروی خالص و غلیظ، قدرت بیشتری داشته و فیلم را سریع تر ظاهر می کند ولی داروی ناخالص و رقیق ضعیف تر عمل کرده و زمان بیشتری طول می کشدتا با تاثیر بر امولسیون نگاتیو، فیلم را ظاهر کند.
5_هم زدن داروی ظهور:
هنگامی که فیلم را به دور قرقره می پیچید، فاصله ی اندکی بین لایه های فیلم ایجاد می شود.
در نتیجه حجم کمی از دارو با لایه های متعدد فیلم در تماس خواهد بود. بنابراین باید با انرژی هم زدن، دارو را جابجا کرد تا به میان لایه های فیلم نفوذ کرده و فیلم یکنواخت، مناسب، با کیفیت بالا و در زمان کم تری ظاهر شود.
بهترین شیوه برای این عمل، سر و ته کردن تانک ظهور است.
تانک های ظهور پلاستیکی به میله ای مجهزند که به وسیله ای آن می توان قرقره را حرکت داده تا عمل هم زدن انجام شود.
در بقیه ی تانک ها با سر و ته کردن و حرکت دادن تانک می توان این کار را عملی کرد.
هم زدن دارو هرچه مداوم تر و با قدرت بیشتری انجام گیرد، زمان ظهور کاهش می یابد و اگر از انجام این عمل خودداری کردید باید زمان ظهور را افزایش دهید.
6_نوع داروی ظهور:
اغلب سازندگان نگاتیو در سراسر دنیا، داروی مخصوص آن را نیز پیشنهاد می کنند که هر یک زمان ظهور خاصی دارند.
زمان ظهور و داروی ظهور متناسب با نگاتیو، در بروشور فیلم ها قید شده است.
پروسه ی ظهور نگاتیو Film Processing:
ظاهرسازی تصویر بر روی فیلم شامل مراحل مختلفی است که باید با دقت و به ترتیب انجام گیرد.
وقتی که فیلم را به دور قرقره ی تانک ظهور می پیچید، این مراحل آغاز می شود:
مرحله ی ظهور Development:
درپوش تانک را برداشته و داروی ظهور را یک باره بر روی نگاتیو می ریزید تا روی قرقره را بپوشانید، سپس بلافاصله با کمک تایمر کنترل، زمان ظهور را در دست می گیرید.
بعد از 30 ثانیه تانک ظهور را سر و ته می کنید تا حباب هاب هوا از بین برود و سطح فیلم به صورت یکنواخت در معرض دارو قرار گیرد.
در هر یک دقیقه باید چهار بار تانک ظهور را سر و ته کنید تا این مرحله به پایان برسد و در پایان، داروی ظهور را از تانک بیرون بریزید.
ظهور یعنی ظاهرسازی تصویر توسط دانه های نوردیده ی برمید نقره که توسط داروی ظهور که دارویی قلیایی است طی مدت معینی انجام می گیرد.
مرحله ی توقف Stop Bath:
مرحله ی دوم، مرحله ی متوقف ساختن اعمال ظهور است.
داروی توقف، محلول 28% اسید استیک است و چنانچه این دارو در دسترس نبود می توان از سرکه ی سفید استفاده کرد.
زمان توقف همه ی فیلم ها از 10 ثانیه تا یک دقیقه است و در تمامی این مدت باید تانک را مرتبا تکان دهید.
مرحله ی ثبوت Fixing Bath:
ثبوت یعنی جداسازی دانه های برمید نقره ی نورندیده از امولسیون به طور کامل و به حدی که پس از آن نور بر فیلم کاملا بی اثر باشد.
داروی ثبوت دارویی اسیدی است و زمان مناسب این مرحله حدودا بین 5 الی 10 دقیقه می باشد.
در طی این مرحله نیز تانک ها را همانند مرحله ی ظهور باید تکان داد.
مرحله ی شستشو Washing:
پس از خارج کردن ماده ی ثبوت از درون تانک، فیلم باید کاملا شسته شود تا مواد مختلفی که در خلال مراحل سه گانه ی فوق بر روی فیلم رسوب کرده کاملا از سطح آن جدا شود.
این مرحله ی به ظاهر ساده، بسیار مهم است و بهترین روش آن استفاده از آب جاری است.
بدین طریق که شلنگ اب را در مرکز محور قرقره ی تانک قرار می دهید و در مدتی حداقل معادل مجموع مراحل قبلی، مرحله ی شستشو را بی وقفه ادامه می دهید.
سپس در پایان این مرحله، چند قطره مرطوب کننده (Wetting Agent) در تانک ریخته و به مدت یک دقیقه، قرقره را به آرامی می چرخانید.
این محلول باعث می شود در مرحله ی خشک شدن، قطره های آب به حاشیه ی فیلم، هدایت شده و از ایجاد لکه بر سطح فیلم جلوگیری شود.
در پایان فیلم توسط خشک کن خشک می شود و در صورت نبودن این وسیله فقط توسط آویختن فیلم در مکانی تمیز و بدون گرد و غبار به آن فرصت خشک شدن دهید.
رطوبت را از سطح فیلم با هیچ وسیله ای پاک نکنید، زیرا امولسیون پس از طی مراحل فوق، بسیار نرم و آسیب پذیر است.پس از اطمینان از خشک شدن کامل فیلم، به اعداد حاشیه نگاه کنید.
اگر اعداد نرمال باشند، مراحل ظهور به درستی انجام شده است.
اگر اعداد ضعیف و کمرنگ باشند زمان ظهور کم بوده و اگر پررنگ و تیره تر از حد معمول باشند، زمان ظهور زیادتر از حد لازم بوده است.
پس از اطمینان از سلامت فیلم، باید آن ها را بایگانی کرد. بدین طریق که در قطعه های 5 یا 6 فریمی، برش زده و در فایل های شفاف مخصوص در آلبوم نگاتیو، آرشیو کنید.