آموزش داستان و داستان نویسی

خط نستعلیق و تعاریف آن

خط نستعلیق ، فراز هنر ایرانیان:

 

در زمان های بسیار قدیم خوشنویسان معتقد بودند که هنرمندان این زمینه در زمان پیری به درجه و مقام استادی در زمینه این هنر می رسند و یک فرد خوشنویس باید سال های بسیار زیادی قلم بزند تا سرآمد روزگار خود شود ، ولی در این میان هنرمندانی نیز هستند که در سن میانسالی به مرحله بسیار والا از درک و شعور هنری رسیده اند که نام و نشان استاد برازنده آنان می باشند .
یکی از هنرمندان خوشنویس مشهور و متخصص کشورایران استاد جواد بختیاری است .

 

هنرمندی که ترجیح میدهد کار کند تا اینکه حرف بزند . در برگزاری نمایشگاه های متعدد هنری در 5 قاره جهان از ایشان چهره ای جهانی و مشهور ساخته است که نام ایشان علاوه بر خوشنویسی تجربی با نظریات آکادمیک در مورد هنر نیز پیوند خورده است . وی با تحصیلات در رشته الکترونیک در دانشگاه شیراز فعالیت درسی خود را شروع کرد. اما میل ایشان نسبت به رشته های فنی به هنر گسترده تر بود ، به همین علت هنگامی که تحصیلات رشته خود را در سال 1357 به پایان رساند به دانشکده هنر های زیبای دانشگاه تهران وارد شد و تحصیلش را دررابطه با رشته نقاشی و هنر های تجسمی ادامه داد. وی نشان درجه یک هنر در زمینه نقاشی و خط را دارا میباشد و استادی خط نستعلیق را به عهده دارد .در انجمن های دانشگاه از وی به عنوان یابنده و مبین نسبت های طلایی در خط نستعلیق یاد می شود . استاد بختیاری دکترای تاریخ هنر و رتبه برگزیده جشنواره جهانی خوش نویسی در سال 1376 درشهر تهران را دارا می باشد .
استاد بختیاری تاکنون در زمینه آثار خوش نویسی و نقاشی خط 14 جلد کتاب را چاپ کرده اند . عنوان های بنمای رخ ، زندگی زیباست ، سخن عشق و شور هستی می توان به عنوان کتاب های مشهور ایشان نام برد .
در شنبه گذشته نمایشگاهی از بزرگان و هنرمندان نقاشی خط ایران در موزه هنر های معاصر تهران برگزار شد که در بین آثار هنرمندان بزرگ خوشنویس کشورمان ایران 5 اثر هنری از این استاد به نمایش عموم در آمد .

 

 

هنوز در میان بسیاری از هنرشناسان جهان و عام مردم هنر نقاشی خط جا نیوفتاده است . بسیاری ایران را سرچشمه این هنر می دانند و بعضی از افراد با این موضوع کاملا مخالف هستند . نظر شما درباره این موضوع چیست .
اول باید بگویم که به طور کلی با ترکیب کلمه نقاشی خط مشکل دارم و با این ترکیب موافق نیستم . به نظر من این ترکیب غلط اصلاح شده است که باعث شده است سال های سال ها معنای واقعی این هنر را نامعلوم جلوه دهد . زیرا بنده معتقدم در طول تمام سال هایی که این هنر ایجاد شده است و این 2 کلمه در کنار هم به کار رفته است این 2 کلمه نتوانسته با شکل کلی بیان کننده تمامی ویژگی ها و خصوصیات این هنر باشد ، ولی در هر صورت این ترکیب اکنون رواج پیدا کرده است و شاید ما چون کلمه جایگزینی برای این هنر نداریم امروزه از این کلمه ترکیب به دلیل ملزم بودن استفاده می کنیم .

ولی در مورد سوال شما باید بگویم تاریخی حدود 1500 سال برای این کار در ایران سراغ دارم . در کشور های مختلف دیگر هم کار هایی نزدیک به این کار انجام شده است که خوش نویسی را رنگی نویسی کردند یا با ابزارهای مختلفی کار کردند . اصولا هر جا کار خوشنویسی از شیوه اجرای سنتی که در واقع با استفاده از قلم نی و کاغذ است خارج شد نقاشی خط صورت گرفت . از همان سال ها شکل دیگری از خوش نویسی مورد بحث قرار گرفته که این هنر را می توان به عنوان نوعی نقاشی خط به رسمیت بشناسیم . پس نقاشی خط یک تعریف جدا از خوش نویسی نیست و همچنین یک کارکرد خارج از خوشنویسی نیست و فقط در این گروه از خوش نویسی ابزار عوض شده است .

در زمان های بسیار قدیم از ابزار های سنتی مانند سطح پوست و روی کاغذ می نوشتند که به طور ناگهانی عملکرد را تغییر دادند و در مکان های دیگر از آن ها مورد استفاده قرار گرفت . اینطور میشه گفت که نقاشی خط از موقعی شروع شد که ما از وسایل غیر سنتی مانند قلم نی ، کاغذ و مرکب در خلق یک اثر خوش نویسی مورد استفاده قرار دادیم . برای توضیح بیشتر این مطلب باید گفته شود که به طور مثال نوشته هایی که سردرِ مساجد و معماری سنتی کشور ایران به چشم دیده می شوند همه نقاشی خط هستند . چون که از وسیله ای غیر از قلم نی استفاده کرده اند . به این دلیل که در واقع از وسیله ای غیر از قلم نی استفاده کرده اند . به طور مثال لعابکاری شده اند یا آن که خوشنویسان در زمانی دیگر سنگ تراشی کرده اند . حتی هنگامی که با پارچه نوشته و آن را بریده اند در واقع این عملکرد را در وادی خوشنویسانه از خوشنویسی می دانیم .


نتیجه می گیریم که خط نستعلیق شکل تکامل یافته تمام خطوط اسلامی است در واقع افتخار خطوط اسلامی می باشد . خط نستعلیق تنها هنر ساخته ی دست بشریت است که در این عصر بشر توانسته طبق نسبت طلایی شکل بگیرد.

 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *