هنر مشبک کاری چیست ؟

به پنجره پنجره و یا چشمه چشمه خلق کردن چیزی هنر مشبک کاری می گویند . این هنر جز صنایع دستی ظریف و بسیار وقت گیر است . در فرهنگ لغت مشبک به معنی هر چیز شبکه شده و در هم آورده شده و جسمی که از سوراخ های زیادی بر خوردار باشد .

این هنر سابقه دیرینه ای دارد و علائم هایی از آن می توان در معماری خانه های انسان های نخست پیدا کرد . موقعی که برای روشن کردن خانه خود پنجره ای را که از چوب ، پوست حیوانات ، یا سنگ سوراخ سوراخ شده می ساختن ، تا هم از آمدن سرما به کلبه جلوگیری شود و هم از نور خورشید استفاده کنند .

امروزه آثار مشبک بیشتر بر روی در ها و منابر مساجد امام زاده ها مشاهده می شود . مشبک امکان دارد بر روی فلز همچون آلومینیوم ، طلا ، نقره و مس و بر روی چوب مانند انواع تخته سه لایی ، چرم ، اسختوان حیوانات مثل استخوان شتر ، عاج و استخوان اسب ، سنگ ، پلاستیک ، فرمیکا ، یونولیت و … انجام شود .

در زمان های قدیم به ویژه در دوره ی صفویه درب منازل با هنر مشبک و شیشه های رنگی تزیین می شد . استفاده از این هنر تا 50 سال قبل هم رایج بود اما متاسفانه امروزه این هنر کاریرد زیادی ندارد و بیشتر در موزه های می توان آن را دید .

انواع مشبک :

مشبک به دو دسته تقسیم می شود :

• نوع اول بدون استفاده از چسب و به طور یکپارچه خلق می شود که با مقداری اتصال در موقع برش جدا نمی شود .

• نوع دوم الگو ها جدا از هم بریده می شود و بعد بر روی پارچه یا تخته ای در کنار هم دیگر قرار می گیرد که به آن اصطلاحا نازک کاری می گویند .

وسیله های مورد نیاز :

برای به وجود آوردن یک اثر مشبک کاری شده به وسیله های مانند مته ، چسب ، کاغذ ، چوب ، سمباده ، اره مویی ، گاز انبر ، کمانه مشبک ، چکش ، آلومینیوم ، چوب (تخته سه لایی ) ، مس ، چرم و …نیازمند است .

مراحل کار :

برای اینکه این هنر را از اول شروع کنیم باید مرحله های زیر انجام شود :

• یک طراحی خوب

• چوب های مختلف را بشناسیم

• دنبال کردن روش کار کردن با ابزار مشبک و درود گری

• یاد گرفتن اصول فنی رشته هایی که با این هنر در ارتباط هستند .

اول طرح بر روی تخته چسبانده می شود ، نقاطی که باید بریده شود با استفاده از مته آن را سوراخ کرده و از اره مویی طرح هایی که اضافه است بریده می شود . در مرحله ی بعد کار پرداخت شده و جلا می خورد .

مدت زمان یک کار بستگی به ظرافت  طرح دارد بعضی اوقات تمام کردن یک طرح پرکار ممکن است تا یک سال طول بکشد . اما بعضی طرح ها ممکن است چند ماه طول بکشد .