صنایع دستی

میناکاری و آنچه که باید درباره ی آن بدانید

مینا کاری:

مینا کاری هنر درخشان آتش و خاک است ، بارنگ های درخشان و کاملا پخته زمینه آن به 1500 سال قبل از میلاد می رسد و در سده ی ششم تا چهارم پس از میلاد بر روی فلز و پس از 500 سال قبل از میلادی دیده می شود . هنر مینا در ایران بیش از کشور های دیگر زیبایی داشته و یکی از نمونه های قدیمی آن دوره صفویه توسط فردی به نام شاردن جهانگرد فرانسه گفته شده است که قطعه ی مینایی از کار های اصفهان بوده ، محتوای آن طرحی از پرندگان و حیوانات بر نقشه گل و بته به رنگ آبی کم رنگ و سبز و زرد و قرمز .

 

مینا از قدیم تا به کنون

روزگاران قبل از دوره صفویه (سده دهم هجری ) نمونه هایی از مینا کاری در دسترس نیست و از عهد صفوی هم نمونه های قابل ملاحظه ای باقی نمانده است . اما در دوران قاجار مینا کاری بسیار کم وجود داشته و چیز هایی همانند سرقلیات و کوزه قلیان و کوزه و بادگیر قلیان را مینا کاری انجام می دادند . در دربار پادشاهان قاجار به خصوص ناصر الدین شاه که قلیان کشیدن جز سرگرمی های او بوده قلیان های مینا کاری شده موجود بوده است . همینطور در خانه های بزرگان دربار در آن زمان نیز این نوع اشیاء مینا کاری شده وجود داشته است . شیء های دیگری همانند کمربند ، آفتابه لگن ، انفیه دان ، گلاب پاش ،اشکدان ، گوشواره و قوطی سیگار میناکاری شده نیز وجود دارد .

 

تاریخچه ی هنر مینا کاری

گذشته ی هنر مینا کاری در کشور ایران در دوره اشکانیان و ساسانیان است ؛ اما مصرف آن در آغاز حکومت اسلام تا قبل از حکومت ایلخان مسلمان مغول ، غازان خان (694 تا 703 هجری شمسی ) واضح نیست . پادشاه در زمان کمی به علم شیمی دست پیدا کرد ئ برعکس رهبران مقادیر زیادی در راه پیدا کردن اکسیر می گذراندند ترجیح داد که علم و مساعی خود را صرف هنر مینا کاری کند ، هنر مینا کاری یکی از خالقای بشری است .

 

شیوه انجام مینا کاری

روی اشیاء طلایی و نقره ای هم امکان میناکاری کردن دارد اما اصل مینا کاری بر روی مس انجام می شود برای آماده سازی مینا چند مرحله باید انجام شود ، به این صورت که اول شیء موردنظر به هر شکل و هر اندازه باید از طریق مسگر متخصص به شکل نیاز در آید و سپس استاد مینا کار به آن لعاب رنگ سفید می دهد ، اغلب سه الی چهار بار این کار انجام می شود و در هر دفعه شیء داخل کوره رفته و حدود 700 درجه حرارت می بیند تا رنگ لعابش ثابت شود . سپس روی آن با رنگ های مختلف نقاشی می شود . پس از آن شیء دوباره به کوره بر می گردد و حدود 400 تا 500 درجه حرارت می بیند تا رنگ ها به صورت ثابت در بیایند .

 

در مینا کاری برای اینکه رنگ قرمز به وجود بیاید از طلا استفاده می کنند . رنگ سبز از مس و رنگ زرد از  گل ماش در مینا کاری به دست می آید . رنگ آبی و فیروزه ای از فلزات و رنگ سفید از رنگ ویژه و خاصی به دست می آید که از شهر سامره در کشور عراق نوع خوب آن را به دست می آورده اند . زیرا مینا کاری هنری است در طول سالیان اخیر رواج و رونق پیدا کرده ، پیشکسوتان بزرگ هم در دوره پهلوی بوده اند ، امروزه بزرگترین استاد مینا کار اصفهان شکرالله صنیع زاده می باشد .

 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *