معرفی جامع هنر قالی بافی :
در مورد تاریخ پدیدآمدن فرش اطلاعات دقیقی در دسترس نمی باشد ولی با ملاحظه به آثار باستانی و یافته های بشر، ثابت شده‌است که هنرهایی مثل سبد بافی، نمد بافی، زیلو بافی، جاجیم بافی و گلیم بافی همه مقدمه ای برای ظهور قالی بافی بوده اند.
فرش‌های اولیه که توسط بشر بافته شده اند طرحهای ساده و ابتدایی و شکسته و عمدتا ذهنی باف را دارا بوده اند.
این فرش ها جنبه استفاده روزمره داشته‌اند و محققان درباره ی بستر و مهد فرش بافی نخستین بار به مصر به عنوان مهد این هنر فکر خود را معطوف کرده بودند ولی با ظهور اولین فرش به نام پازیریک که در کوههای سیبری در سال ۱۹۴۹ توسط پروفسور رودنکو یافت شد ، نظریات غیر مرتبط را از بین برد .
با توجه کردن به این نمونه عملی، مهد قالیبافی از سواحل رود نیل و دجله و فرات، به آسیای مرکزی مکان خود را تغییر داد و مسئله ی اینکه ایران مهد هنر فرش بافی بوده است را به عموم افراد ثابت کرد .
احتمال می رود برای نخستین بار افرادچادرنشین فرش را برای کف خاکی زیر چادرهایشان برگزیدند.
برخی مطالعات نشان داده است که امکان دارد فرش از طریق مصری‌ها یا چینی‌ها یا دیگر اقوام به اختراع رسیده باشد .
باستان شناسان روسی رودنکو و گربازنوف در سال ۱۹۴۹ و در درهٔ پازیریک حدودا در ۵۰۰۰ فوتی کوههای آلتایی، یافتند که در پنج قرن قبل از میلاد فرش بافی به بالاترین درجه ی خود رسیده بود، این فرش به فرش گره دار معروف می باشد.
در دست نوشته‌های چینی‌ها، اولین مدرک موجود در رابطه با موجودیت کشف شد که مربوط به سلسلهٔ ساسانیان می‌باشد.(۲۴۴تا۶۴۱بعد از میلاد)
-
بهار خسرو:
امپراتور هراکلیوس در سال ۶۲۸ میلادی به شهر تیسفون (پایتخت ساسانیان) تعدادی فرش وارد کرد.
در سال ۶۳۷ میلادی عربها به تیسفون هجوم آوردند و شهر را به تصرف خود در آوردند.
از بین فرش ها ، فرش باغی مشهوری بود که ” موقع بهار خسرو” نام داشت.
فرش “موقع بهار خسرو” در تاریخ به عنوان گران بها ترین فرش زمان پیشین ثبت شده است.
در زمان فرمانروایی خسرو اول که از سال(۵۷۹تا۵۳۱) سلطنت او ادامه داشت ، فرش ها به شکل ۹۰ فوت مربع پیدا می شد.
با ابراز تاسف باید ذکر کرد که عرب ها این فرش را به قطعات کوچکتر تقسیم کرده اند و به فروش رسانده اند.
مورخان عرب این فرش گران بها را این چنین توصیف کرده اند:
«در گوشه‌هایش تختی با شکوه از گلهایی به رنگ‌های قرمز، آبی، زرد، سبز، سفید می باشد. همچنین رنگ زمینهٔ آن با الهام از رنگ زمین طلایی رنگ است و سنگ‌هایی به شفافیت کریستال که در خیال تصوری از آب می باشد. گیاهان همچو حریر و میوه‌ها با رنگ سنگی شکل گرفته‌اند.»
درباره ی صنعت قالیبافی در دورهٔ تیموریان می‌توان عنوان کرد: با توجه به علاقهٔ شاهرخ به هنر این صنعت موفق شد در این دوران پیشرفت شگرفی را از آن خود کند و همچنین اوزون حسن، تاسیس کننده ی سلسلهٔ آق قویونلوها ، تماما دقت خود را صرف این هنر کرده است .
تاریخچه قالی در دوران صفویه:
از این جهت با توجه به نمونه‌های عالی به جای مانده از دوران صفویه باید بیان کرد:
نقطه اوج هنر در ایران علی الخصوص هنرهایی همچو کاشی کاری، قالیبافی منقش کاری در این دوران بوده و در این دوران به اوج شکوفایی خود رسیده‌است به‌طور مثال شاه طهماسب که بسیار به هنر علاقه داشته و از طراحان فرش در زمان خود بوده ، هنرمندان بزرگ را در تبریز جمع آوری کرد و کمک شایان و مشهودی را به آنها کرد و در زمان شاه عباس این هنر به درجه ی اعلاء خود نزدیک شد.
