معرفی هنر گلیم بافی:
گلیم دست بافتی ساده می باشد که از تار( پنبه یا پشم) و پود (پشم) (که معمولاً از پشم حیوانات اهلی بر دار افراشته بافته شده است ) .
هر منطقه طرح مخصوص به خودش را دارد و معمولا به عنوان فرش استفاده می شود.
امکان دارد که بافت گلیم با تغییراتی استفاده های دیگری به غیر از فرش در بین عشایر داشته باشد: استفاده های دیگری مثل نمک دان، جل اسب، نوار چادر.
در آسیای مرکزی، شرق اروپا و شمال آفریقا هر جا که پرورش بز و گوسفند و شتر مرسوم بوده ، مردمانش در بافت فرش تخصص داشته‌اند ، گلیم هم بافته‌اند.
مردمان ترکمن، قفقاز، ترک، عرب و… دستبافته گلیم را تولید کرده اند و برای مصارف خود به کار گرفته اند.
در ادبیات فارسی به صورت کلی گلیم با زیلو یا جاجیم و… با یک معنی به کار گرفته شده اند اما به صورت ثابت گلیم فرشی می باشد که از بافتن پود بر تارهایی که بر دار افراشته ، تنیده شده‌است ، بافته می‌شود.
در بافت گلیم از دستگاه کمکی مثل ماسوره و… استفاده نمی‌شود که این مورد تفاوت گلیم با زیلو یا جاجیم و انواع دیگر ذکر شده در ادبیات است.
«نکته: گلیم با زیلو و جاجیم تفاوت دارد.»
گلیم چیست؟
گِلیم یا پَلاس یکی از انواع صنایع دستی زیراندازی و پوششی می باشد که از ابریشم، موی بز، پشم گوسفند یا دیگر چهارپایان اهلی بافته می‌شود.
گلیم به شکل سنتی‌اش،اصولا برای پوشاندن زمین، دیوار یا رواندازی برای حیوانات باربر به کار گرفته می شود ولیدر حال حاضر به عنوان یک پوشش مدرن برای خانه‌های شهری هم خریداری می شود.
رنگ‌های استفاده شده در گلیم سنتی گیاهی می باشند.
بعضی اوقات گلیم‌ها را برای زیبایی بیشتر و کهنه شدن رنگ، با چای و پوست گردو شستشو می‌دهند.
عشایر و بافندگان گلیم محدودیتی در اندازه گلیم برای خود ایجاد نکرده اند و با دقت و توجه به نیاز خود گلیم را در اندازه کوچک برای واگیره یا بزرگتر برای تزئین (گلیمچه) یا فرش بافته‌اند و استانداردی در این مورد ، موجود نمی باشد .
گلیم‌ها در اندازه ی مرسوم برای قالی هم بافته شده‌اند که می‌توان به:
-
۷۰×۱۰۰ سانتی‌متر
-
۱۰۰×۱۵۰ سانتی‌متر، که به ذرع و نیم مشهور است و متداول‌ترین اندازه‌است.
-
۲×۳ متر
-
۳×۴ متر
-
کناره هاو… اشاره داشت .
طرح‌های مشهور گلیم:
-
طرح خطی (محرمات یا افشاری)
-
طرح شاملو
-
طرح شیرکی پیچ
-
طرح سفره کردی
-
طرح کف ساده
-
طرح راه راه
-
طرح خشتی (یا قاب قاب)