هنرخام و معرفی آن:
واژه و اصطلاح هنرخام (به انگلیسی Art Brut) را ژان دوبوفه، نقاش برجسته فرانسوی پس از جنگ جهانی دوم، درباره هنر کسانی عنوان کرد که بیرون از حیطه ی جامعه مرسوم هنری قرار گرفته بودند. بدین معنا که نقاشی ها و خط خطی کردن‌های بیماران روانی، زندانیان، کودکان، انسان‌های مبتدی و خام دست ، و افرادی مانند آنها شامل این حیطه می شدند. همان گونه که کوبیست‌ها در وهله ی اول خلقت آثار خود از مجسمه‌های بومیان اقیانوسیه و افریقا تقلید کردند و الهام گرفتند. دوبوفه موفق شد از مطالعه هنرهایی که قبل از این ذکرشد ،برای خلق آثار خود الهام بگیرد.
ژان دوبوفه اعتقاد داشت که این نوع نقاشی(منظور نقاشی خام است) ریشه اصلی ظهور آن از ابداع و نوآوری انتسابی بوده است و بیشترین توانایی را برای نمایان کردن عواطف و ارزش‌های انسانی در بر گرفته است. او هنر خام را از هنر ناایو Naive Art (هنر ابتدایی یا کودک گونه) در تضاد شمرده و متفاوت دانسته است، و دلیل آن این است که این هنرمندان، آثارشان را برای استفاده شخصی خودشان و نیز ارائه شخصی خلق می کردند در صورتی که نقاشان نایو در روند نقاشی پسندیده در جای خود باز گذاشته شدند و باقی ماندند و مقصودی که این هنردارد در زمینه شناخت عمومی (استقبال مردم یا دولت) می باشد و به این منظور فعالیت ها در مسیر خود روند یکسانی را برای تکامل طی می کنند .
تاریخچه ی هنر خام :
دوبوفه در سال ۱۹۴۵ آثاری آزاد را از قید ضوابط فرهنگی یا جهت گیری‌های سنتی و رایج ، گردآوری و آغاز کرد و باید ذکر کرد که در سال ۱۹۴۸ به همراه آندره برتون شاعر فرانسوی و دیگران the Compagnie d’Art Brut را تاسیس کرد. قسمت عظیمی از کلکسیون دوبوفه، آثار بیماران روانی را در بر گرفته بود. دوبوفه در سال ۱۹۷۲ مجموعه اش را که بیش از پنج هزار اثر را شامل می شد به شهرداری شهر لوزان سوئیس تقدیم (اهدا) کرد و بخشید. چهار سال پس از این رخداد هنری، نمایشگاهی از این آثار در شهر لوزان سوئیس افتتاح شد.پاره ای از آثار دوبوفه (نقاشی‌ها و مجسمه‌ها) که ثمره ی تقلید مستقیم از Art Brut می باشد، مانند اکثر آثارهنری نقد ها و موفقیت های تجاری را به صورت پی در پی به دنبال داشت.
پیش‌زمینه و انگیزه‌های هنر خام:
نزد عام این مسئله بیان شده است که برجسته ترین منبع الهام بخش دوبوفه در این زمینه ، کتاب دیوانگان می باشد که نگارش آن به دست هانس پرینتسهورن، روانکاو سوئیسی انجام شده است.ژان دوبوفه در جوانی در رشته نقاشی تحصیلات رسمی اش را آغاز کرد، ولی باید ذکر کرد در مقابل نهضتی که درمحیط اطراف خود می دید این طور نبود و عکس العمل خود را آشکار کرد البته می توان عنوان کرد که در مقابل هنر نقاشی موجود در موزه ها هیچ واکنشی نشان نداد. دوبوفه همه ی چیزهایی را که مشاهده کرد را به عنوان چیزهای دورافتاده از واقعیت به شگفت در آورد ، و همچنین این رخداد علتی شد که دوبوفه به حرفه های دیگر رغبت پیدا کند.
